رابطه اربعین با مهدویت
اربعین حسینی گوشه و جلوه ای از عظمت اسلام را به نمایش می گذارد، تا با زنده نگه داشتن نهضت حسینی آن را به نهضت مهدوی مبدل نمایند. لذا به رسم انتظار و شوق دیدار مدتهاست که همایش اربعین به میعادگاه منتظران و عاشقانحضرت مهدی(عج) مبدل گشته است و کل جهان را جدای از اختلاف ها و فرهنگ ها هم دل و هماهنگ کنار یکدیگر نکه داشته است.
مطابق روايات و سخنان بزرگان اين حضور و همايش گسترده بشارت هاي بزرگي در خود دارد، « بشارت فراهم شدن سپاه بزرگ اسلام براي ياري آخرين حجت حق، بشارت باز شدن راه قدس كه از كربلا مي گذرد، بشارت فراگير شدن نام و ياد حسين (ع) كه امام عصر (عج) در هنگام ظهور خود را با اين نام معرفي مي كند…» اما ارتباط ميان اربعين با ظهور حضرت مهدي(عج) چيست ؟ و چرا از اربعين با عنوان زمينه ساز ظهور منجي عالم بشريت ياد مي كنند؟ مطابق آنچه در روايات و از ترسيم آرمان شهر مهدوي در زمان ظهور حضرت حجت(عج) آمده است در زمان ظهور همه با هم يكسان و در كنار هم زندگي مي كنند.
در راهپیمایی اربعین حضور گسترده مردم جهان بدون هیچ گونه سازمانی سبب آشنایی و قرابت اقوام ملت ها بایکدیگر شده و صحنه های خودگذشتگی ها و پذیرایی ها به گونه ای است که گويا در مسير و زمان راهپيمايي اربعين، ظهور حضرت مهدي (عج) رخ داده است. بي ترديد راهپيمايي اربعين مصداق بارزي براي زمينه سازي ظهور است.
1- زمينه ساز ظهور حجت (عج)
« يكي از القاب امام زمان (عج) قائم است، يعني قيام كننده بر همان معنا و مفهومي كه امام حسين(ع) براي آن قيام كرد و به شهادت رسيد. و از آنجا كه امام زمان (عج) وارث خون اباعبدالله (ع) است. حال ايشان مي آيند و آن حلقه، معنا و مفهوم را كامل مي كند. رونق گرفتن مراسم اربعين طي سال هاي جاري و حضور ده ها ميليون عاشق حسيني از سراسر جهان، بشارت آماده شدن سپاه بزرگ اسلام براي ياري آخرين حجت حق و فراگير شدن نام و ياد امام حسين (ع) است»
« عظمت بي نظير عزاداري امام حسين (ع) و رهسپار شدن عاشقانه زن و مرد، پير و جوان به سوي كربلا، نويدبخش در راه بودن منتقم خون حسين (ع) است. همانگونه كه ائمه(ع) تاكيد كردند حضرت ولي عصر(عج) منتقم كربلاست و زماني فرا خواهد رسيد همان گونه كه امام حسين(ع) قيام كرد، حاكميت از اهل باطل گرفته مي شود.»( سخنرانی حجت الاسلام غلامرضا شاهيني، استاد حوزه علميه قم)
2- مانوري براي آماده سازي ظهور
امام زمان (عج) است كه راه نيمه تمام امام حسين (ع) را تمام خواهد كرد، « امام زمان(عج) خونخواه امام حسين (ع) شمرده شده و شعار امام زمان (عج) «يا لثارات الحسين» است و خونخواهي امام حسين (ع) در دستور كار امام زمان (عج) است اما نه به مفهوم انتقام جويي از قاتلين امام حسين (ع) بلكه اين اتفاقي است كه در زمان مختار اتفاق افتاده است و اهل بيت (ع) اين را به عنوان هدف تاريخي مطرح نكردند.»(سخنرانی حجت الاسلام حجت الاسلام محمد رضا طاهري، پژوهشگر حوزه فقه سياسي و سيره اهل بيت (ع))
« پياده روي اربعين زمينه ساز ظهور امام زمان (عج) است و جهت تحقق اين مهم به يك مانور سالانه و يك رزمايش اعلام آمادگي، نياز داريم و كساني كه اين هدف را قبول دارند و امام زمان (عج) را به عنوان محقق كننده هدف امام حسين (ع) مي دانند اين افراد دور هم جمع مي شوند و اعلام عمومي مي كنند كه آماده ايم تا همه ظرفيت هاي وجودي خود را خرج هدف امام حسين (ع) كنيم و اين اربعين است.» به گفته كارشناسان و پژوهشگران حوزه مهدويت اربعين جرياني گسترده است كه با حضور ميليوني عاشقان در پياده روي تا كربلاي معلي زمينه ساز ظهور امام زمان (عج) خواهد شد. در حقيقت اين همايش عظيم پاي فشردن بر هدف قيام امام حسين (ع) است كه همان هدف امام زمان (عج) و در نهايت بشارتي است براي كساني كه انتظار ظهور امام زمان (عج) را مي كشند.(همان)
حجت الاسلام ابراهيم بهاري، استاد حوزه و كارشناس ديني هم معتقد است: « زيارت اربعين، زيارت ويژه اي است كه براساس روايات ديني معرف ظهور وجود حضرت حجت(عج) است. بي شك يكي از مولفه هاي معرفي حضوردر حمايت از امام عصر(عج) توسط شيعيان وعاشقان امام زمان عليه السلام درحضور گسترده مردم در صحنه راهپيمايي اربعين و شعارهايي كه در زبان مردم مطرح است كه حب حسين(ع) منجر به اجتماع دل هاي ما شده خود را به نمايش مي گذارد.( روزنامه رسالت، شماره 9350 به تاريخ 10/8/97، صفحه 2 (سياسي)
3-جلوه ای و شباهتی از ظهور
اربعین حضرت سیدالشهداء (ع) از آنجایی که به نوعی جلوه ظهور است و آمادگی خاصی را برای عصر ظهور در شیعه ایجاد میکند، شباهت‌های بسیاری با ظهور امام عصر (عج) دارد و در زیارت اربعین هم به این مسئله اشاره می‌شود، زمانی که می‌گوییم: «قَلْبِی لِقَلْبِکُمْ سِلْمٌ وَ أَمْرِی لِأَمْرِکُمْ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّهٌ حَتَّى یَأْذَنَ اللَّهُ لَکُمْ؛ یعنی قلب من همراه شما است و نصرت و یاری من برای قرار گرفتن در رکاب شما آماده است تا خدا اجازه دهد و…»
باید توجه داشت که یاری امام فقط یاری زبانی و قلبی نیست بلکه یاری عملی نیز است چراکه در ادامه زیارت می‌گوییم یاری من برای شما آماده است.اربعین امام حسین (ع) هم همین طور است یعنی فقط ننشسته‌ایم و بگوییم «یالیتنا کنّا معک»ای کاش در روز عاشورا با شما بودیم بلکه حرکتی جهانی آغاز می‌شود به سمت کربلا و نمادی از قیام مردم برای انتقام از قاتلان امام حسین (ع) است. اینجا است که می‌گوییم در اربعین، شیعیان تنها محبت زبانی صرف ندارند بلکه محبتی عملی را به نمایش می‌گذارند محبتی قلبی که در آیات قرآن از آن به مودت تعبیر می‌شود. و این مودت قربا، اجر و مزد رسالت پیامبر (ص) است.
4-اربعین حسینی زمینه ساز ظهور
در مورد ظهور یک سری شرایط و مقدماتی باید فراهم گردد تا ظهور محقق شود، اگر چه ممکن است ظهور بدون نشانه رخ دهد اما بدون شرایط نه.
در باب شرایط ظهور نخستین شرط رهبر است، دوم قانونی که حرکت جهانی بر طبق آن انجام شود، سومین شرط، وجود یاران است و چهارمین شرط آمادگی عمومی است.
در عصر ظهور، امام عصر (عج) رهبر هستند یعنی وجود مقدس ایشان همان طور که قرآن بر این مسئله صحه می‌گذارد. قانون هم سنت و قرآن است و از شخص امام (عج) هم به حق تعبیر می‌شوند. یاران نیز شامل آن ۳۱۳ نفر و سایرین می‌شود.
چهارمین شرط وجوب ظهور بحث آمادگی عمومی و مقبولیت اجتماعی است یعنی جامعه به این سطح از درک برسد که از همه مکاتب و ایسم‌ها و نحله‌ها دل ببرد و معتقد باشد که وجود یک منجی آسمانی نیاز است برای نجات بشریت که این آمادگی عمومی در اربعین تجلی می‌یابد.
در این راهپمایی میلیون‌ها انسان حرکت می‌کنند به سمت کربلای حسینی و حرکت آنها این پیام را دارد که در انتظار منتقم اباعبدالله الحسین (ع) هستند و این انتظار را به زبان محدود نکرده‌اند بلکه با این حرکت، در عمل نیز آن را نشان می‌دهند.
این حرکت دقیقا برخلاف عملکرد و سخن بنی اسرائیل است که به حضرت موسی (ع) گفتند: تو و پروردگارت حرکت کنید و با دشمن بجنگید ما اینجا نشسته‌ایم!
نشست و سکون برای ظهور خطرناک است و با نشستن ظهور رخ نمی‌دهد، از این رو، ابتدا مردم حرکت می‌کنند برای خونخواهی و عزاداری امام حسین (ع) و در این اقامه عزا لبیک یا حسین (ع) و لبیک یا مهدی (عج) بلند می‌شود و می‌گویند ما آماده و منتظریم.
بنابراین، راهپیمایی اربعین حسینی می‌تواند زمینه ظهور امام عصر (عج) را فراهم کند چراکه آمادگی مردم را نشان می‌دهد.
5- ماکت و نمادی از حرکت‌ها و قیام‌های مردمی در سطح جهانی و به رهبری حضرت بقیه الله (عج) در عضر ظهور
اساس قرآن به این سمبل‌ها و ماکت‌ها اشاره دارد؛ به عنوان مثال قرآن داستان حضرت موسی (ع) را بار‌ها نقل میکند یکی از علل این تکرار این است که حرکت حضرت موسی (ع) ماکت عصر ظهور است چون در این داستان تقابلی عینی میان حق و باطل رخ می‌دهد و قرآن به این مسئله بسیار توجه میکند و یا قبل‌تر از آن تقابل میان آدم و شیطان را مطرح کرده و این داستان بار‌ها در قرآن تکرار می‌شود.
در اربعین امام حسین (ع) نیز حرکتی جهانی رخ می‌دهد مثل اینکه اربعین همه دل‌ها را زنده کرده و به سمت قبر مطهر اباعبدالله (ع) می‌کشاند و این دقیقا همان کاری است که امام عصر (عج) می‌خواهند.
6- تطابق مناسبات درون پدیده اربعین با عصر ظهور
وقتی از منظرهای متفاوت به این پدیده بنگریم متوجه شباهت ان با عصر ظهور خواهیم شد. در کتاب های دینی اوضاع و شرایط اخر الزمان این گونه تعریف شده است که :«مردم همه با هم مهربان هستند، مثل برادر هستند، رفتارها بر اساس مودت و اخوت است. اشخاص دست در جیب می‌کنند و به اندازه نیاز پول بر می‌دارند و به یکدیگر در حد بالای توان کمک می‌کنند.” همه این‌ها در اربعین قابل مشاهده است. اربعین شکل کوچکی است در فضای 80 کیلومتر از جلوه‌های جامعه جهانی آخر الزمانی که در روایات به وفور از آن صحبت شده است.(منبع : تبیان)