ضحی (شهیدمحمودرضابیضائی)

حکمت 84

جام مغفرت بنوش 

وَ قالَ (ع) عَجِبتُ لِمَن یَقنَطُ وَ مَعَهُ الاستِغفَارُ ؛ در شگفتم از کسی که از رحمت خدا نومید می شود؛ حال آنکه می تواند استغفار کند. 

واژگان مهم: 

عَجِبتُ : عجب دارم، در شگفتم        یَقنَطُ:نا امید می شود

چکیده مفاهیم: 

امام علی(ع) در این حکمت بر بزرگترین نعمت خداوند که انسان از آن غافل است، دست گذاشته و فرموده: استغفار و طلب آمرزش، بهترین داروی درد نا امیدی است و من در شگفتم که انسان با دارا بودن چنین سرمایه  رایگان، از رحمت الهی نا امید می شود. 

نکته ها: 

نا امیدی از درگاه خداوند از بزرگترین گناهان است؛ زیرا نو میدی به این معناست که خداوند از آمرزش نا توان و عاجز است و این بر خلاف صریح قرآن مجید است که می فرماید: «ای بندگان من- که بر خویشتن زیاده روی روا داشته اید- از رحمت خداوند نومید مشوید. در حقیقت، خدا همه گناهان را می آمرزد، که او خود آمرزنده  مهربان است.» (سوره زمر، آیه 53) 

2- استغفار دارای شرایط عام و خاص است . شرایط عام عبارتند از: پشیمانی از گناه، تصمیم و اراده جدی بر ترک دائمی گناه، برگرداندن حق مردم ، به جای آوردن حقوق و تکالیف الهی که از دست رفته اند. اما شرایط خاص استغفار که انسان را در رتبه علیین قرار می دهد عبارتند از: ذوب کردن گوشت هایی که بر اثر خوردن مال حرام بر بدن روییده، و چشاندن درد و رنج طاعت خداوند به بدن، همان گونه که پیش از این شرینی گناه و نا فرمانی را به آن چشانیده است.

ادامه دارد …..

منبع: محمد رضا زاده جویباری، برگزیده راه روشن، حکمت 1تا 110 نهج البلاغه، ص200

حکمت 78  ملاک ارزش انسان

وَقالَ(ع) :قَیِمَهُ کُلِّ امرِیٍٍ مَا یُحسِنُهُ؛ ارزش هر فرد به قدر هنر اوست . سید رضی(ره) گفته است: نمی توان این کلام را قیمت گذارد و حکمتی را با آن سنجید و سخنی را با آن برابر دانست.

☀️واژگان مهم: اِمری: مردی یُحسِنُهُ : نیکو می دارد+ ش، آن را

☀️چکیده مفاهیم: طبق این حکمت معیار ارزش گذاری اشخاص، مال ، نسب، لقب، و یا حتی علم و دانش نیست بلکه هنر و کاری است که انسان به خوبی آن را می داند و انجام می دهد. ☀️چکیده مفاهیم: به طور کلی قدر و منزلت هر چیزی بر اساس فواید و آثار مطلوبی است که برای مردم دارد؛ مانند : صنعت، تجارت، زراعت و مانند آن و البته برای آنکه سرآمد قرار گیرد ، در کار خود تخصص پیدا کند. 2- هنر هر چند ذاتا و زیباست اما باید باعث تعالی انسان گردد و او را به پوچی نرساند ؛ چنان که برخی از شاهکارهای ادبی ، انسان را به نا امیدی می رسانند. در واقع هنر باید پیشرو باشد؛ یعنی باید بتواند واقعیات و وضع موجود را پالایش و حقایق ناب را از میان آنها استخراج کند و با ظاهری زیبا و جالب آنها را عرضه نماید. #ادامه_دارد…..

??☀️☀️??☀️☀️?? ?محمد رضا زاده جویباری و همکاران، برگزیده راه روشن، ص187

حکمت 87 توازن میان بیم و امید

وَ قالَ(ع) ألفَقِیهُ کُلُّ ألفَقِیهِ مَن لَم یُقَنِّطِ النَّاسَ مِن رَحمَهِ اللهِ وَ لَم یؤیِسُهم مِن رَوحِ اللهِ وَ لَم یُؤمِنهُم مِن مَکرِ اللهِ؛ فقیه کامل کسی است که مردم را از رحمت خدا مأیوس نگرداند و از لطف خدا نا امید نسازد و از مکر خدا ایمنی ندهد.

☀️واژگان مهم: کُلُّ ألفَقیه: کامل در علم و فهم لَم یُقَنِّط: نومید نکرد لَم یُؤیِس+ هُم: مأیوس نکرد+آنها را رَوح: لطف و رأفت، خوشی و آسایش

☀️چکیده مفاهیم: عالمی که امر هدایت و آگاهی مردم را به عهده دارد نمی تواند همه را با یک روش هدایت کند؛ چرا که روحیات افراد متفاوت است برخی با وعده و بشارت و برخی با وعید و انذار هدایت می یابند و اصلاح می شوند ، اما حکمت اقتضا می کند که عالم افراد را میان بیم و امید نگهدارد؛ به گونه ای که نه به کلی رحمت خداوند را فراموش کنند و نه چندان امیدوار باشند که از عذاب الهی غافل شوند.

محمد رضا زاده جویباری، برگزیده راه روشن، ص206

حکمت 81 زندگی راستین

وَ قالَ(ع) بَقِّیَّهُ السَّیفِ اَبقَی عَدَدا وَ أکثَرُ وَلَدا؛ باز ماندگان شمشیر از نظر عدد، بادوام تر، و از نظر فرزند ، فزون ترند.

☀️نکته ها: 1-بر اساس سنت الهی که حتی در تنازع میان موجودات مادی ، موجود احسن باقی می ماند و موجود پست تر فانی می گردد، باقی ماندگان و باز ماندگان جهاد نیز ماندگارتر از کسانی خواند بود که دست از جنگ برداشته اند و زندگی خوارگونه را به جان خریده اند.2-در کربلا تعداد بسیاری از خاندان امام حسین(ع) به شهادت رسیدند و از میان مردان جز امام زین العابدین(ع) باقی نماند. اما خداوند نسل آن حضرت را چنان افزایش داده است که پس از گذشت قرن ها، سلاله او را در تمام نقاط دنیا می توان دید. همچنین فرعون هزاران پس از بنی اسرائیل را کشت ولی به اراده الهی حضرت موسی(ع) باقی ماند و فرعون نابود شد و نام و یاد حضرت موسی(ع) ماندگار گردید.

☀️پیام ها: بر اثر ترک جهاد، چنان فتنه و آشوب به سراغ جامعه می آید که نه امنیت اقتصادی باقی می ماند و نه امنیت اجتماعی، و در نتیجه افراد آن جامعه به بردگی دشمن در می آیند. برخی ملت های مسلمان که امروزه به مصائب گرفتارند چاره ای جز برگشت به انجام این فریضه الهی را ندارند. 2- هرگاه فردی ببیند پیامد عملش، زیان یا سودی برای خود او در پی می آورد، خود به خود انگیزه درونی پیدا می کند که عملی را ترک کند یا انجام دهد و دیگر نیازی به الزامات و عوامل بیرونی برای واداشتن فرد به ترک یا انجام عمل نیست. بر این اساس هر یک از ما در مقام تربیت باید زمینه ای را فراهم سازیم تا متربی با پیامدهای مثبت و منفی اعمال خود مواجه گردد. ?محمد رضا زاده جویباری، برگزیده راه روشن، ص194و195 ??☀️☀️??☀️☀️??☀️☀️??

حکمت 81 زندگی راستین

وَ قالَ(ع) بَقِیهُ السَّیفِ اَبقَی عَدَدا وَ أکثَرُ وَلَدا؛ باز ماندگان شمشیر از نظر عدد، بادوام تر و از نظر فرزند، فزون ترند. ☀️واژگان مهم: اَ لسَیف: شمشیر اَبقَی: باقی تر، ماندگار تر ☀️چکیده مفاهیم: حضرت علی(ع) در این حکمت آثار مثبت جهاد در راه خدا را بیان می فرماید و به بازماندگان و رزمندگانی که به فیض شهادت نایل نیامده اند بشارت می دهد، که آنان نسبت به کسانی که در جنگ و جهاد حضور نیافته اند ، عمر طولانی تر و فرزندان بیشتری خواند داشت؛ زیرا اینان در راه خداوند مرگ را بر خواری ترجیح داده اند، پس آنان ماندگار والقعی هستند هر چند برخی از نزدیکان خود را از دست داده باشند اما نامشان در میان مردم زنده است. ☀️نکته ها: 1- از منابع اسلامی استفاده می شود که زندگی با عزت در گرو جهاد است و ترک آن از روی بی اعتنایی باعث می شود تا خداوند لباس ذلت را بر تن آدمی بپوشاند و خواری تمام زندگی او را فراگیرد، بنابر این جهاد نه به دلیل ارزش های معنوی آن جهانی ، بلکه برای ارزش هایی که در همین زندگی دنیا می آفریند نیز مطلوب است. 2- در زندگی اجتماعی در مقابل پیشرفت و ترقی جامعه موانعی ایجاد می شود اگر چه متوسل شدن به جنگ موجب خسارت های مالی و جانی است، ولی به دلیل اینکنه سبب رفع موانع و فتنه ها می گردد، در نهایت به نفع مومنان است و دنیا و آخرت آنها را اصلاح می کند. #ادامه_دارد….. ??☀️☀️??☀️☀️??☀️☀️??☀️☀️ ?محمد رضا زاده جویباری و همکاران برگزیده راه روشن ص194

حکمت 64

از بخشش اندک خود شرمگین نباش

«وَقالَ(ع) : لَا تَستَحیِ مِن أعطاء القَلِیلِ فَإنَّ الحِرمَانَ أقَلُّ مِنهُ؛ از بخشیدن اندک شرم مکن؛ زیرا نومید کردن کمتر از آن(و به شرمندگی سزاوارتر است)

☀️واژگان مهم:

لَا تستَحیِ: خجالت نکش، شرم مکن إعطَاء: دادن، بخشیدن اَلحِرمَان: محرومیت، نا امیدی اَقَلُّ: کمتر

☀️چکیده مفاهیم:

بر اساس بیانت حضرت علی(ع) اگر کسی نمی تواند نیاز کسی را به طور کامل برطرف کند ، به خاطر اینکه شرمنده طرف مقابل می شود از کم بودن کمک خود ، از همان کمک کم نیز دریغ نورزد؛ زیرا با همین کمک اندک خویش حداقل می تواند مقداری از نیاز شخص نیازمند را برطرف کند. بنابر این بخشیدن هر چند اندک بهتر است از نبخشیدن جایگاه نبخشیدن و نا امید کردن نیاز مند، از جایگاه بخشش کم نیز پایین تر است.

☀️نکته ها: 1-این حکمت به احساس شرمندگی و خجالت اشاره می کند که فرد به خاطر بخشش کم بدان دچار می شود . این احساس ناشی از یک تفکر غلط است که همان تفکر «هیچ یا همه» است. بر این اساس شخص فکر می کند که باید یا همه را به طور کامل بدهد یا از انجام آن چشم پوشی کند. به خاطر این تفکر از کارهای خیر بسیاری که سبب آثار مثبتی برای دیگران می گردد. محروم می کند. 2- در بسیاری از مواقع ممکن است کار ی که در نظرمان اندک است برای نیاز مند بسیار با اهمیت باشد ، پس نباید به این دلیل که این کار و کمک خود را کوچک می بینیم خود را از انجام دادن آن محروم نمایم. شاید همین کار کوچک گره بزرگی از کارهای او را باز کند. 3- چه بسا همین کارهای کوچک و توانایی های کم با استقامت و تداوم نتیجه ای ارزشمند بدهد.

☀️پیام ها:

هر حیا و شرمی مناسب نیست کمک و بخشش ما هر چند اندک آثار خوبی برای نیازمند و ما به دنبال دارد . نبخشیدن چیز اندک از روی حیاء و شرمساری یعنی محروم ساختن دیگران و خودمان از برکات این بخشش.2- همه افراد جامعه در حد توان خویش باید در رفع مشکلات و معضلات جامعه تلاش نمایندو بخشش های کم خویش را کوچک نشمارند؛ چرا که با همان بخشش اندک گره های بسیاری گشوده می شود. 3- کمک شایسته و کامل آن است که تمام نیازهای طرف مقابل را برطرف کرد ولی چنانچه امکان آن فراهم نبود نباید خود را از ثواب و طرف مقابل را از کمک در حد ممکن، بی نصیب ساخت. ??☀️☀️??☀️☀️??☀️☀️?? ?محمد رضا زاده جویباری و همکاران، برگزیده راه روشن، ص156-157.