چرا غروب جمعه دلگیر است؟
پرسش :
چرا غروب جمعه دلگیر است؟
پاسخ :
در دعای ندبه وقتی جریان دعا به حضرت صاحب الزمان (ارواحنافداه) میرسد،چنین عبارتی آمده است:
«یَاابْنَ مَنْ دَنَی فَتَدَلیَّ فَکَانَ قَابَ قَوْسَیْنِ اَوْ اَدْنَی دُنّوا وَاْقتِرابا مِنَ اْلعَلِیِّ اْلاَعْلَی»(1)؛
یعنی میخواهیم از جدایی امام عصر(سلام الله علیه) ناله کنیم و آرزوی وصال داشته باشیم، این آخرین سخن انسان است، گویا کامل ترین مقامی است که در مورد بنده وجود دارد. در قرآن شریف نیز در باره معراج پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله)آمده است:
«ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ* فَکَانَ قَابَقَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَی»(2)؛
سپس نزدیک و نزدیکتر شد تا جایی که به اندازهی دو کمان یا نزدیکتر شد.
این درخواست، مرتبهی بسیار بلندی است و به همه کس داده نمیشود، حتی انبیای اولواالعزم اما میتوان به آن نزدیک شد.
حضرت امام خمینی(رضوان الله تعالی علیه) میفرمایند:
خداوندا این نورانیت و بصیرت قلوب که اولیاء از تو خواستند و خواهش نمودند که به نورانیت آن، واصل به تو شوند، چه بصیرتی است؟ بارالها، این حجب نور که در لسان ائمهی معصومین(علیهم السلام) ما متداول است، چیست؟ این معدن عظمت و جلال و عزّ قدس و کمال چه چیزی است که غایت مقصد آن بزرگواران است، و ما تا آخر از فهم علمی آن هم محرومیم، تا چه رسد به ذوق آن و شهود آن؟ خداوندا، ما که بندگان سیه روی سیه روزگاریم، جز خور و خواب و بغض و شهوت از چیز دیگر اطلاع نداریم و در فکر اطلاع هم نیستیم، تو خود نظر لطفی به ما کن و ما را از این خواب بیدار و از این مستی هوشیار فرما.(3)
از یکی از بزرگان اهل معنی پرسیدند: علت این که عصرهای جمعه دل انسان میگیرد و غمگین میشود چیست؟ فرمود:
«چون در آن لحظه قلب مقدّس امام عصر(ارواحنافداه) به سبب عرضهی اعمال انسانها، ناراحت و گرفته است، آدم و عالم متأثر میشوند. او قلب و مدار وجود است.»
ما هنوز به این نور نرسیده ایم، امّا ائمهی معصومین(علیهم السلام) بدان رسیده اند، با این حال، همین نور را نیز حجاب میدانند. در ادامه امام راحل میفرمایند: در هر صورت برای اهلش همین یک حدیث کفایت میکند تمام عمر خود را صرف کنند برای تحصیل محبت الهی و اقبال وجه الله.
اگر انسان ارتباط خود را با خدا قوی کند، خواهد دید که محجوب و محروم نمیشود. برخی از نکات، بسیار عجیب است. پس بیاییم ارتباط خود را قویتر کنیم و رفاقت داشته باشیم؛ آن هم با کسی که بیش از همه به او محتاجیم و گردن ما حق دارد.
امام عصر(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) از تمام انبیا و اوصیاءشان به جز پیامبر خاتم(صلوات الله علیه و آله) و وصّی ایشان برترند. ایشان بهترین ارتباط را با خداوند دارند. این لطفی از الطاف الهی است که ما از امت این پیامبر و این امام هستیم. در روایات آمده است که انبیای گذشته اگر در جایی گرفتار میشدند به ائمهی معصومین(علیهم السلام) متوسل میشدند، ولی ما با این که جزو امت ایشان هستیم، این قدر عقب افتاده ایم. چرا ما باب الله را رها کردهایم؟!
حضرت امام خمینی(رحمت الله علیه) در این باره می فرمایند:
به حسب روایت هفته ای دو دفعه نامه ی اعمال ما پیش امام زمان(علیه السلام) می رود، می ترسم ما که ادعا داریم که تابع این بزرگوار هستیم، شیعه این بزرگوار هستیم، نامه ی اعمال ما را که ببیند، نعوذبالله شرمنده بشود. نکند خدای نخواسته از من و شما و سایر دوستان امام زمان(علیه السلام) چیزی صادر بشود که موجب افسردگی امام زمان(علیه السلام) باشد. از خودتان مراقبت کنید. 4
پینوشتها:
1. مفاتیح الجنان،دعای ندبه.
2. سوره نجم، آیه های 8 و 9.
3. شرح چهل حدیث،ص 432.
4. صحیفه نور، ج 7، ص 267.