ضحی (شهیدمحمودرضابیضائی)

سوره نازعات آیات 1 تا 5

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ «وَالنَّازِعَاتِ غَرْقًا؛ سوگند به فرشتگاني که (جان مجرمان را بشدت از بدنهايشان) برمي‌کشند.»(1) «وَالنَّاشِطَاتِ نَشْطًا؛ و فرشتگاني که (روح مؤمنان) را با مدارا و نشاط جدا مي‌سازند.»(2) « وَالسَّابِحَاتِ سَبْحًا؛ و سوگند به فرشتگاني که (در اجراي فرمان الهي) با سرعت حرکت مي‌کنند.»(3) « فَالسَّابِقَاتِ سَبْقًا؛ و سپس بر يکديگر سبقت مي‌گيرند.»(4) «فَالْمُدَبِّرَاتِ أَمْرًا؛ و آنها که امور را تدبير مي‌کنند!»(5)
سیمای سوره
سوره نازعات دارای چهل و شش آیه می باشد در مکه نازل شده نام سوره بر اساس آیه اول به معنای فرشتگان گیرنده جان می باشد. موضوع معاد و قیامت محور مطالب این سوره است. از آنجا که گرفتن جان مؤمنان و کافران و تدبیر امور همه بندگان بر عهده فرشتگان است این سوره با سوگند به انواع فرشتگان آغاز می شود.
بیان گوشه ای از ماجرای حضرت موسی(ع) و فرعون و سرکشی او در برابر حق که مجازات سخت الهی را در دنیا برای او به دنبال آورد مقدمه ای است برای بیان یک اصل کلی که طغیان و دنیا پرستی انسان را به دوزخ می کشاند. در حالی که مبارزه با هوای نفس و پروا در برابر پروردگار انسان را به بهشت سعادت رهنمون می سازد.
☀️نکته ها:
«نزع» به معنای جدا کردن، کندن و کشیدن است. «غرق» و «اغراق» به معنای شدت است.«نشط» به معنای گشودن گره است. و نشاط یعنی آنکه عقده های روحی باز شوند. بر خلاف بعضی انسان ها که نمازشان با کسالت و انفاقشان با کراهت است. فرشتگان الهی در انجام مأموریت ها با نشاط هستند .«ناشط» به کسی گویند که کاری را با رغبت انجام می دهد. همچنین این کلمه در مورد کسی که سطل آب را از چاه بیرون می کشد، گفته می شود. گویا فرشتگان جان مؤمنان را به آرامی بیرون می کشند (تفسیر راهنما)
«نازعات» و «ناشطات» در واقع وصف برای طایفه ای از فرشتگان است و چون کلمه طائفه مؤنث «سابحات» از «سبح» به معنای حرکت سریع در آب یا هواست. اشاره به اینکه فرشتگان در انجام مأموریت های الهی سریع و چابک هستند.
به فرموده حضرت علی(ع) فرشتگان با آرامی و رفاقت مؤمنین را می گیرند.« یقبضون ارواح المؤمنین یسلّونها رفیقا»(تفسیر نور الثقلین)
سوگند خداوند به فرشتگان هم نشانه اهمیت و جایگاه فرشتگان در نظام هستی است و هم اهمیت امری که برایش سوگند یاد شده است.
ممکن است پنج صفتی که در این آیات آمده برای پنج گروه فرشته باشد و ممکن است برای یک گروه باشد، به این معنا که به محض صدور فرمان از جا کنده و با نشاط پیگیری و با سرعت حرکت می کنند و از یکدیگر سبقت می گیرند تا فرمان را مدبرانه انجام دهند.(تفسیر المیزان) ☘️☘️??
?تفسیرر نور حاج آقا قرائتی، ج10، سوره نازعات، ص370-371.