ضحی (شهیدمحمودرضابیضائی)

نگاهی کوتاه به زندگی نامه خواجه نصیر الدین طوسی

 ابو جعفر نصیرالدین محمد بن حسن طوسی (ولادت 597 ـ وفات 672 هـ‌‌.ق) که در بین فارسی‌زبانان به خواجه نصیرالدین طوسی شهرت دارد از علمای بزرگ ریاضی، نجوم و حکمت ایران در قرن هفتم و نیز از وزراء آن عصر است. برای بزرگداشت مقام والای این دانشمند ایرانی، روز پنجم اسفند مقارن با زادروز وی را گرامی می‌داریم.
وی فیلسوف، متکلم، فقیه، دانشمند، ریاضیدان و منجم ایرانی شیعه است که به القابی چون «نصرالدین»، «محقق طوسی»، «استاد البشر» و «خواجه» شهرت دارد. او علوم دینی و عقلی را از پدر و منطق و حکمت طبیعی را از دایی‌اش آموخت. تحصیلات خود را در شهر نیشابور به اتمام رساند و در آنجا به عنوان دانشمندی برجسته شهرت یافت. خواجه نصیرالدین طوسی مدتی در دستگاه اسماعیلیه در دژ الموت بود و هنگام حمله هلاکوخان مغول به ایران برای نجات مسلمانان از خونریزی‌های این حاکم بی‌رحم به خدمت او درآمد و با تدابیر خاصی از خرابی‌های شهرها و کشتار‌ دسته جمعی مردم به دست هلاکوخان جلوگیری کرد. او نهایتاً هلاکو را به یورش به بغداد و سرنگونی عباسیان ترغیب نمود.از دیگر خدمات این دانشمند ایرانی - اسلامی که در ضمن یکی از فقهای مذهب تشیع بود، تشویق هلاکو خان به ساخت رصدخانه‌ای در شهر مراغه و ترغیب وی به زیج (جدول نجومی) جدیدی است که بعداً به زیج ایلخانی مشهور گردید. او همچنین کتابخانه‌ای گردآوری کرد که حدود چهل هزار جلد کتاب در آن بوده است. از خواجه نصیرالدین طوسی تالیفات متعددی در رشته‌های علوم ریاضی، نجوم، منطق، علوم طبیعی و حکمت الهی باقیمانده است.
از مشهورترین کتاب‌های خواجه نصیرالدین طوسی به زبان عربی می‌توان به شرح کتاب «اشارات» ابن‌سینا و در فارسی کتاب «اخلاق ناصری» اشاره کرد. دیگر آثار برجسته‌ی وی عبارتند از «تجریدالکلام فی تحریر عقاید الاسلام» در زمینه‌ی الهیات، «تذکره نصیریه» در نجوم، «اساس الاقباس» در منطق، «اوصاف الاشراف» در عرفان. وی همچنین چندین کتاب به زبان عربی درباره‌ی منطق، نجوم و هندسه دارد.او با پرورش شاگردانی همچون علامه حلی، قطب الدین شیرازی، کمال الدین میثم بن علی بن میثم بحرانی، کمال الدین عبدالرزاق شیبانی بغدادی، سید رکن الدین استرآبادی، ابراهیم حموی جوینی، اثیر الدین اومانی، مجدالدین طوسی، مجد الدین مراغی و گردآوری دیگر دانشمندان ایرانی عامل انتقال تمدن و دانش‌های ایران پیش از مغول به آیندگان شد.خواجه نصیرالدین طوسی حدود یکصد و نود کتاب و رساله‌ی علمی در موضوعات متفاوت به رشتة تحریر درآورده است. وی همچنین یکی از توسعه دهندگان علم مثلثات است. در قرن ۱۶ میلادی کتاب‌های مثلثات او به زبان‌های اروپایی از جمله فرانسه ترجمه گردید و هنوز مورد ارجاع و استفاده‌ی دانشمندان مغرب زمین است.خواجه نصیرالدین طوسی آنچنان خدمات ارزشمندی را به پیشرفت دانش بشری ارائه کرده است که در سالروز عربی ولادت این دانشمند ایرانی، صفحه آغازین گوگل عربی به تصویری از وی مزین شد.
??
?نویسنده، حسین، ملک

حکمت 56

نصیحت و بشارت

«وَقالَ(ع): مَن حَذَّرَکَ کَمَن بَشَّرَکَ؛ کسی که تو را (از بدی ها باز دارد و) بر حذر دارد، مانند کسی است که تو را (به خیر و نیکی) بشارت دهد.

☀️واژگان مهم:

حَذَّرَک: بر حذر داشت، پرهیز داد+تو را بَشَّرَک(بشر+ک): مژده داد+به تو

☀️چکیده مفاهیم:

در این حکمت به جایگاه بازدارندگان اشاره دارد و جایگاه آنها را همانند بشارت دهندگان می داند پس همان طور که بشارت دهندگان را ارج می نهیم باید بازدارندگان را نیز دوست بداریم و ارج نهیم؛ چرا که هر دو در جهت حرکت انسان به صلاح و خیر و خوبی به ما یاری می کنند.

☀️نکته ها:

**همه انسانها ضعف ها و عیوبی دارند اما چون خودش را دوست می دارد این عیوب را نمی بیند، پس برای به پی بردن به عیوب باید از دیگران کمک گرفت.

**این حکمت ارزش کسی که از روی خیرخواهی انحرافی را به دیگری هشدار می دهد بیان می کند آدمی می تواند لغزش دیگران را نادیده بگیرد و از کنار آن بگذرد امامسئولیت و خیرخواهی اجازه بی تفاوتی به او نمی دهد.

**نهی از منکر بر حذر داشتن دیگران از ناراستی ها، باعث جلوگیری از هلاکت می شود. پس این کار احیا کننده جامعه و انسان هاست، در حقیقت حیات بخشیدن به جامعه ، بشارت است نه ترساندن.

☀️پیام ها:

1-نیت و قصد ما برای بازدارندگی از منکر، باید خیر و صلاح دیگری و نجات او از لغزش ها و هلاکت باشد که همانند بشارت دادن ارزش دارد.

2- اگر کسی خیر ما را خواست و کار نادرست ما را به نقد کشید و ما را بر حذر داشت، به جای ناراحت شدن و توجیه عیب باید تذکر او را بپذیریم و همانند بشارت دادن خشنود گردیم.

??? ?محمد رضا زاده جویباری و همکاران، ترجمه و مفاهیم حکمت 1تا 110 نهج البلاغه، ص139و140

چرا خداوند دو فرشته موکل برای انسان گذاشته است؟

امیرالمومنین امام علی علیه السلام:

ای زیاد از اسراف پرهیز، و میانه روی را برگزین.

از امروز به فکر فردا باش. و از اموال دنیا به اندازه کفاف خویش نگهدار، و زیادی را برای روز نیازمندیت در آخرت پیش فرست.

آیا امید داری خداوند پاداش فروتنان را به تو بدهد در حالی که از متکبّران باشی؟

آیا طمع داری ثواب انفاق کنندگان را دریابی در حالی که در ناز و نعمت قرار داری؟ و تهیدستان و بیوه زنان را از آن نعمت‌ها محروم می‌کنی؟

همانا انسان به آنچه پیش فرستاده، و نزد خدا ذخیره ساخته، پاداش داده خواهد شد. با درود

 متن حدیث:

 فَدَعِ الْإِسْرَافَ مُقْتَصِداً، وَاُذْکُرْ فِی اَلْیَوْمِ غَداً، وَأَمْسِکْ مِنَ اَلْمَالِ بِقَدْرِ ضَرُورَتِکَ، وَ قَدِّمِ اَلْفَضْلَ لِیَوْمِ حَاجَتِکَ، أَتَرْجُو أَنْ یُعْطِیَکَ اَللَّهُ أَجْرَ اَلْمُتَوَاضِعِینَ، وَ أَنْتَ عِنْدَهُ مِنَ اَلْمُتَکَبِّرِینَ، وَتَطْمَعُ وَ أَنْتَ مُتَمَرِّغٌ فِی اَلنَّعِیمِ تَمْنَعُهُ الضَّعِیفَ، وَالْأَرْمَلَةَ أَنْ یُوجِبَ لَکَ ثَوَابَ الْمُتَصَدِّقِینَ، وَ إِنَّمَا اَلْمَرْءُ مَجْزِیٌّ بِمَا أَسْلَفَ وَ قَادِمٌ عَلَی مَا قَدَّمَ. وَ اَلسَّلاَمُ

 "نهج البلاغه، نامه ۲۱”

حکم بوسیدن پا

از حضرت آیت الله بهجت سؤال شد: پا بوسیدن حرام است یا خیر؟

فرمودند: «نه خیر اشکال ندارد، آنچه اشکال دارد سجده برای غیر خداست.»
?سید عباس موسوی مطلق، در محضر اولیاء، ص 16

 دستور العمل برای شفای بیماری های سخت!

✍️آیت الله بهجت (ره) می فرمودند: این کارها را به این نیّت که اگر مردن بیمار حتمی نیست، به وسیله اینها شفا یابد، انجام دهید:

1⃣ مقدار کمی از خاک پاک مدفن سیّدالشهدا علیه السّلام را در آب زمزم مخلوط کرده و هفتاد مرتبه سوره «حمد» بر آن بخوانید و در نوبت های متعدد، هر روز به بیمار بخورانید، تا زمانی که شفا یابد.

2⃣ به فقیران «متعدد» صدقه بدهید، گرچه صدقه ای که به هر کدام میدهید، کم باشد.
3⃣ روزی هفت بار سوره «حمد» را به نیّت شفای او بخوانید.

4⃣ هر کس نزد بیمار میرود، برای شفایش سوره «حمد» بخواند.

5⃣ بیمار را به مشاهد مشرَّف (مزار معصومان علیه السّلام و …) ببرید و اگر نمی تواند، همین طور نیّت و توجّه کند که به آن مشاهد رفته و زیارت کند، و همین که نیّت شفا یافتن به آن زیارتگاه برود، کافی است.

6⃣ در حضور بیمار، مرثیه بخوانید به طوری که او منقلب و متأثر شود.

7⃣ حدیث کساء را (مکرَّراً) برای شفای او بخوانید. (و هنگام خواندن در مجلسی که این حدیث را میخوانید، عود روشن کنید.)

منبع: عرفان و عبادت، ص ۳۹۲

????
???????

اثرات خرما
✍?امام علی (ع):

خانه ای که در آن خرما نیست
اهل آن خانه در واقع گرسنه اند.

منبع: تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۱۷۳